İtalyan’dan Dünyaya Yayılan Klasik Lezzet: Espresso
İtalya’dan dünyaya yayılan espresso koyu kavrulmuş kahve çekirdeklerinin çok ince öğütülmesiyle hazırlanır. Özgün harman ve aromanın korunması amacıyla 25 saniye boyunca makineden geçirilen kahve, içime hazır olur.
- Espressoya gerçek değerini kahve çekirdeklerinin hassas kavrulma işlemi verir.
Kahve çekirdeklerinin her iki yüzünün de eşit şekilde kavrulması aromaya özel tatların gelişmesini kolaylaştırır. Kahve çeşitleri arasında adı en çok duyulan kuşkusuz espressodur. Dünyanın her yerinde en çok bilinen ve tüketilen kahve özelliği espressonun içim pratikliği, lezzeti ve hızlı hazırlanmasından gelir.
Espresso ve Espresso Bazlı Kahve Çeşitleri
Kahve tutkunlarının gözdesi olan espresso diğer kahvelerden ayrı bir yere sahiptir. Basınç gücünden faydalanılarak hızlı hazırlanan bir kahve olan espresso 1900’lü yılların başında İtalya’da keşfedilmiştir.
- Sert tadı
- Yoğun kıvamı ve
- Küçük hacmi espressoyu diğer kahve çeşitlerinden hemen ayırır.
Zengin bir aromaya sahip olan espressoda kafein miktarı oldukça yüksektir. Filtre kahveyle karşılaştırıldığı zaman içimi biraz daha zordur. Tadının yumuşatılması ve lezzetinin artırılması için; süt, çikolata, karamel veya krema gibi ilavelerle zenginleştirilebilir. Espresso bazlı içecekler bu nedenle daha çok bilinir ve sevilir. Bunlar;
- Ristretto
- Americano
- Flat White
- Cappuccino
- Latte
- Macchiato
- Mocha
- White Mocha
- Affogato ve
- Caramel Macchiatodur.
Damak tadı sertlikten ve sadelikten yana olmayanlar için geliştirilen tariflerin tamamı espresso bazlıdır. Türk kahvesi ve espresso arasındaki en önemli farklar;
- Espresso için kahve çekirdeklerinin daha kalın öğütülmesi ve
- Espressonun telvesiyle birlikte servis edilmemesidir.
Adını İtalyanca hızlı anlamına gelen “espres” ten aldığı düşünülen lezzet kimilerine göre adını yine İtalyanca basınç anlamına gelen “press”ten almıştır.
Espresso Nasıl Yapılır?
Kahve çekirdeğinin öğütülme kalınlığı, kavrulma derecesi, öğütülme zamanı ve gramajı lezzetli bir espresso için büyük öneme sahip başlıklardır. En önemlisi lezzetli bir espresso için iyi bir kahve harmanına ihtiyaç vardır. Kahvenin yoğunluğunu azaltmak için yeni demleme yöntemleri ortaya atılsa da İtalyanlar bu konuda son derece hassastır. Tüm dünya tarafından kabul görmüş espresso hazırlığı için;
- Uygun ölçülerde öğütülmüş 7-7,5 gram kahve
- 9 bar su basıncı
- Kaliteli içme suyu
- 85-94° C sıcaklık
- 15-20 kg sıkıştırma basıncı ve
- 26 saniyelik drip zamanına ihtiyaç vardır.
Kahve, makine haznesine yerleştirilir ve sıkıştırılır. 30 ml suyun kahveden geçerek süzülmesi için 30 saniye beklenir.
- Geleneksel bir sunum için espresso fincanının 45 ml büyüklüğünde ve oval yapıda olması istenir.
Espressonun köpüğü aynı zamanda kahvenin ısısını da muhafaza eder. Bardağın önceden ısıtılması kahvenin hızlı bir şekilde soğumasını engeller.
Lezzetli Bir Espresso İçin Olmazsa Olmazlar
Orijinal lezzete yakın bir espresso hazırlayabilmek için çekirdeğin kavrulma ölçüsüne ve kahve çekirdeğinin tazeliğine özen göstermek gerekir. Kahveyi hazırlayan kişinin tecrübesi de lezzeti belirleyen unsurlar arasında sayılır.
- Çekirdeğin kavrulma ölçüsü
Her ne kadar bütün kahveler için çekirdeğin kavrulma ölçüsü önemli olsa da espresso orijinal lezzetine koyu kavrulmuş çekirdekler sayesinde ulaşır. Harmanın koyu kavrulmuş olması bu yüzden şarttır.
- Kahve çekirdeğinin tazeliği
Tadı en yoğun hissedilen kahveler arasında ilk sırada yer alan espresso bayat çekirdekle hazırlandığı zaman kendini hemen belli eder. Yeteri miktarda çekirdeğin demleme işlemi öncesinde öğütülmesi bu açıdan son derece önemlidir.
- Ustalık
Yapımı son derece basit gibi görünse de espresso hazırlamak ustalık ister. Basınç ayarından fincanın ısıtılmasına, kahvenin bardağa süzülmesinden kahve çekirdeğinin kalitesine kadar her detay sonuca doğrudan etki eder. Kahvenin lezzeti hazırlayan kişinin ustalığından geçer.
Moka Pot İle Espresso Yapımı
Kahve makinesinin olmadığı durumda Moka Pot yardımıyla kolay bir şekilde espresso hazırlanabilir. İtalyan mutfağının vazgeçilmezi olan potda kaynamış su aşağıdan yukarıya geçerek süzgece basınç uygular. Espresso üst bölümde birikir. Pot ile yapılan kahvede daha az köpük oluşur.
- Ön hazırlık
Potun alt kısmındaki demlik bölümü suyla doldurulur. Bu bölüme önceden kaynatılmış su konarak potun aşırı ısıya maruz kalması engellenebilir.
- Kahve öğütme ayarı
Espresso potu için ideal çekirdek öğütme ayarı çok ince ile french press arasında olmalıdır. Potta hazırlanacak kahve makineye göre daha kalın çekilmelidir.
- Kahve miktarı
Metal filtrenin tamamen kahveyle dolması gerekir. Filtreye yerleştirilen kahveye parmaklarla basınç uygulanabilir.
- Espresso yapımı
Üst ve alt kısım birbirine sıkıca vidalanarak pot ateşe konur. Isı orta ateş olmalıdır. Su kaynamaya başlayınca kahveden geçer ve demliğin üst kısmında birikir. Pottan kaynama sesi geldiğinde demlik ocaktan alınır ve espresso içime hazırdır.
Aero Pressle Espresso Yapımı
Makine kullanmadan espresso yapmanın bir diğer yolu aero presstir. 1 fincan su ısıtılır. 2 yemek kaşığı ince öğütülmüş kahve ekipmana yerleştirilir. Kaynatılan su kahve üzerine dökülür. Mekanizma sıkıştırılır ve kahve içime hazır hale getirilir. Hemen her evde bulunan french pressle de espresso hazırlanabilir. Bu yöntemlerle hazırlanacak kahvenin espressodan ziyade filtre kahve tadı vereceği unutulmamalıdır.
Espresso Blendi Nedir?
Kahve blendi üst düzey bir espresso deneyimi yaşamak için yapılır. Blend; farklı coğrafi bölgelerde yetişen kahve çekirdeklerinin bir arada kullanılması demektir. Blendin iyi bir aromaya sahip olması için harmanın büyük bir titizlikle hazırlanması gerekir.
Harmanın temel amacı mevcut çekirdeğinin eksiklerinin kapatılmasıdır. Asiditesi düşük çekirdeklerle asiditesi yüksek çekirdekleri bir arada kullanmak ideal dengenin yakalanmasını sağlar. Özgün tatlar yaratmak için de kahve blendi tercih edilir. Blend işleminde harman yapılacak kahve çekirdekleri gelişigüzel seçilmez. İdeal bir blend için;
- Asidite değerleri, aroma ve notalar göz önünde tutulmalıdır.
- Latin Amerika kahveleri blend için en ideal seçeneklerdir.
- Harman yapılacak kahve çeşitleri kendi özelliklerine uygun olarak ayrı ayrı kavrulmalıdır.
- Kahve nem oranları birbirine yakın çeşitler blend için doğru tercih olur.
- Espresso blendi için damak tadına uygun çekirdekler bir arada kullanılabilir.
Blend oranları 40-20-20-20 olabileceği gibi 50-50’de olabilir.
Espresso Blendi Ne Avantaj Sağlar?
Espresso en sık tüketilen kahve olduğu için blend markaya özgün bir lezzet sunmak için avantaj sağlar. Kahve blendi sayesinde;
- Değişik aromalar bir arada denenebilir.
- Markaya özel kahve üretilebilir.
- Espresso maliyeti düşürülebilir.
Kahve çekirdekleri hakkında yeterli bilgi birikimine sahip olmayan tüketiciler tercihlerini lezzeti kanıtlanmış blendlerden yana kullanabilirler. Yeni harmanlarla espresso bazlı içecekler de farklı bir değer kazanır.
Espresso İçmenin Faydaları
Miligram başına en yüksek kafein miktarı içeren espresso dikkat ve odaklanmayı artırır. Kalori içermeyen lezzet bu özelliğiyle yağlanma yapmadığı gibi metabolizmayı hızlandırarak yağ yakımına da yardımcı olur. Vücuttan su atılımını destekleyen kahve ödem çözüdür.
Yanında lezzetli bir atıştırmalıkla doğru hazırlanmış bir espressonun tadına doyum olmaz. Kahvenin yanına en çok yakışan atıştırmalıklar arasında; parça çikolatalı kek, parmesanlı milföy çubukları, kruvasan, tiramisu, mozaik pasta, bagel, çikolatalı kurabiye, biscotti, granola bar ve peynirli kiş sayılabilir.
